สนิมไง จะใครล่ะ

สนิม?

เป็นปฏิกิริยาที่เกิดขึ้นอย่างช้าๆ อาจจะกินเวลายาวนาน

เกิดขึ้นเมื่อมีเหล็กสัมผัสกับน้ำและความชื้นโดยจะค่อย ๆ สึกกร่อน

กลายเป็นเหล็กออกไซด์

มีลักษณะเป็นคราบสีแดง สามารถหลุดออกออกไปได้ง่าย

ทำให้เนื้อเหล็กที่อยู่ชั้นในสามารถเกิดสนิมต่อจนกระทั่งหมดทั้งชิ้น

กระบวนการเกิดสนิมค่อนข้างซับซ้อน

โดยมีปัจจัยคือ น้ำและออกซิเจน ซึ่งมีอยู่ทั่วไป

เหล็กจะเกิดสนิมเร็วขึ้นในบางสภาวะ เช่น สภาวะที่เป็นกรด

ตามชายทะเลที่ไอเกลือเข้มข้น เป็นต้น

จัดการกับสนิมยังไง?

1) ใช้วิธีการการเคลือบผิวเหล็ก

เพื่อป้องกันไม่ให้เนื้อเหล็กสัมผัสกับน้ำและอากาศโดยตรง

เช่น การทาสี การชุบโลหะ อาทิ ดีบุก สังกะสี

วิธีนี้มักใช้งานขนาดเล็กหรือกลาง

ข้อเสียของวิธีนี้คือ ผิวเคลือบชนิดนี้ สามารถหลุดออกได้ง่าย

ทั้งกายภาพและเคมี

และผิวเคลือบบางชนิดยังเร่งให้เกิดสนิมเร็วขึ้น เช่น ดีบุก เป็นต้น 

2) ใช้วิธีทำให้เป็นเหล็กกล้าไร้สนิม (Stainless steel)

โดยการเติมธาตุอื่นๆที่สามารถทำให้เกิดชั้นฟิล์มบางๆขึ้นที่ผิวเหล็ก

เช่น โครเมียม นิกเกิล ช่วยป้องกันไม่ให้เนื้อเหล็กสัมผัสกับ

บรรยากาศโดยตรง ผิวเคลือบชนิดนี้นี้มีความคงทนทั้ง

ทางกายภาพและเคมี

เหล็กกล้าไร้สนิมมีหลายเกรด แต่ละเกรดก็จะส่วนผสมที่ต่างกัน

ขึ้นอยู่กับความต้องการในการใช้งานแต่ละประเภท 

3) วิธีการป้องกันแบบแคโทดิก โดยใช้โลหะกันกร่อน

4) ใช้วิธีการใช้กระแสไฟฟ้าเพื่อให้เหล็กมีศักย์ไฟฟ้าสูงกว่าบริเวณใกล้เคียง

ซึ่งจะทำให้เหล็กไม่เกิดการสูญเสียอิเล็กตรอนและกลายเป็นสนิม

วิธีนี้สามารถป้องกันการเกิดสนิมได้ทุกสภาพแวดล้อม

แต่มีค่าใช้จ่ายสูงและต้องอาศัยแหล่งกำเนิดกระแสไฟฟ้า

จึงเหมาะสมกับโครงสร้างใหญ่ๆ ที่ต้องใช้งานในสภาพแวดล้อม

ที่เสี่ยงต่อการเกิดสนิมอย่างรุนแรง

เช่น ท่อที่ฝังอยู่ใต้ดิน ท่อส่งน้ำมันใต้ทะเล เป็นต้น